Apple, 40 Yıllık “Lisa” Bilgisayarı İçin Kod Yayınladı


Lisa, Macintosh'tan bir yıl öncesine dayanan Apple'ın grafiksel masaüstü arayüzüne sahip ilk bilgisayarıydı. Şimdi, 40 yıl sonra, bilgisayarın tam olarak nasıl çalıştığını görebilirsiniz.

Apple, Lisa bilgisayarını 19 Ocak 1983'te fare (o zamanlar yeni bir kavram), bir masaüstü arabirimi ve paketlenmiş ofis üretkenlik yazılımı olan üst düzey bir iş istasyonu bilgisayarı olarak piyasaya sürdü. Kısmen 9.995 $'lık (2022 dolarıyla yaklaşık 30.000 $) çok yüksek fiyatı sayesinde nihayetinde başarılı bir ürün değildi, ancak Lisa, bir yıl sonra piyasaya sürülen çok daha başarılı Macintosh bilgisayarın temelini attı.

Bilgisayar Tarihi Müzesi, işletim sistemi ve birlikte verilen uygulamalar da dahil olmak üzere Lisa'nın yazılımının kaynak kodunu yayınlamak için Apple ile ortaklık kurdu. Kodun çoğu, 1970'e dayanan ve aynı zamanda Mac'in ilk yazılımlarından bazıları için de kullanılan eski bir programlama dili olan Pascal'da yazılmıştır. Kaynak kodunda, Pepsi (Lisa 2/10 olabilir) adlı bir Lisa modeline yapılan atıflar, F kelimesinin yaklaşık on bir kez geçtiği ve diğer birkaç eğlenceli yorum da dahil olmak üzere birkaç ilginç keşif yapıldı.

Lisa'nın yazılımı o zaman için gelişmişti ve sadece 1983'te bir masaüstü ortamına sahip olduğu için değil. Lisa işletim sistemi önleyici çoklu görevi destekledi, bu nedenle bir uygulamanın çökmesi tüm bilgisayarı çökertmezdi; 2001'de Mac OS X 10.0'ın piyasaya sürülmesine kadar Mac. Ayrıca korumalı belleğe ve 2 MB'a kadar RAM desteğine sahipti. Bu özellikler bilgisayarın 5 MHz Motorola 68000 işlemcisini yavaşlatarak Lisa'nın en iyi halinde bile yavaş hissetmesine neden oldu.

Lisa bilgisayar tarihinde önemli bir dönüm noktası olduğu için kaynak kodunun herkese açık olduğunu görmek harika. Belki birileri Lisa OS'yi modern donanıma taşımayı deneyebilir - masaüstünde Linux Lisa yılı yaklaşıyor olabilir.

Kaynak: Bilgisayar Tarihi Müzesi